หมากผีผ่วน (Carabao teats)
มีชื่ออื่นๆ ว่า นมควาย พีพวนน้อย นมแมว นมวัว พีพวน หำลิง ติงตัง ตีนตั่งเครือ สีม่วน บุหงาใหญ่ นมแมวป่า ลูกเตรียน กรัล เป็นต้น เป็นพืชในวงศ์ Annonaceae มีถิ่นกำเนิดและกระจายพันธุ์ในหลายประเทศ เช่น อินเดีย ศรีลังกา และเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ สำหรับประเทศไทยจะพบได้ทุกภาค
เป็นไม้เถาเลื้อยมักทอดเลื้อยบนต้นไม้สูง กิ่งก้านและยอดอ่อนปกคลุมด้วยขยละเอียดสีน้ำตาลแดงหนาแน่น เปลือกลำต้นสีม่วงอมเทา
ใบเป็นใบเดี๋ยว เรียงสลับ เนื้อไม้แข็ง รูปรีแกมขอบขนาน รูปไข่แกมขอบขนานหรือรูปรีแกมรูปไข่กลับ ปลายแหลมหรือเรียวแหลม โคนมนหรือกลม ขอบเรียบ แผ่นใบบางคล้ายกระดาษ หลังใบมีขนรูปดาวแข็ง ด้านล่างมีขนอ่อนนุ่มหนาแน่น เส้นใบ 8-15 คู่
ดอกออกเป็นดอกเดี่ยวหรือออกเป็นกระจุก 2-3 ดอก ที่กิ่งก้าน ออกตรงข้ามใบหรือเหนือซอกใบมีขนกระจายหนาแน่น ใบประดับมี 1 ใบ รูปสามเหลี่ยมปลายมนติดตรงกลางก้านดอก กลีบเลี้ยง 3 กลีบ บางคล้ายกระดาษมีขนปกคลุม เชื่อมติดกันที่โคนเล็กน้อย ปลายแยกเป็น 3 แฉก ดอกสีแดงสดแล้วเปลี่ยนเป็นสีแดงเลือดนก มีกลิ่นหอมกลีบดอกรูปรีแกมรูปไข่กลับ ปลายมนหรือกลมมีขนทั้งสองด้าน ดอกบานเต็มที่กลีบมักโค้งลงไปทางก้านดอก โคนและปลายตัด ขอบเรียบ วงนอกมักเป็นหมัน
ขยายพันธุ์ด้วยการเพาะเมล็ด
ผลออกเป็นกลุ่มรูปรีหรือรูปรีแกมขอบขนาน มีขนสีน้ำตาลสั้นๆ ปกคลุม ผลเริ่มสุกสีเหลือง เมื่อสุกเต็มที่จะมีสีแดงสด เนื้อข้างในสีขาว เมล็ดรูปรี โคนเว้าปลายมน ขอบเรียบ ผิวเกลี้ยงสีน้ำตาล
ประโยชน์ ผลสุกสามารถรับประทานได้ เป็นสมุนไพร เนื้อไม้และรากต้มกินแก้ไข้ รากแก้ผอมแห้งสำหรับสตรีอยู่ไฟหลังคลอดบุตร บำรุงน้ำนม ผลแก้เม็ดผื่นคันตามตัว เป็นยาถอนพิษ ผลสุกบดกับน้ำทาแก้ผดผื่นคัน รักษาโรคหืด เป็นต้น
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น